Ο βήχας περιλαμβάνεται στα φυσιολογικά αντανακλαστικά, αποστολή των οποίων είναι η προστασία των σώματος από ερεθιστικές και βλαπτικές ουσίες που εισχωρούν σε αυτό.Η έκλυση του αντανακλαστικού γίνεται από μηχανικό ή χημικό ερεθισμό ορισμένων νεύρων με αποτέλεσμα την σύγκλειση και την απότομη διάνοιξη της γλωττίδας και την ισχυρή εξώθηση αέρα που παρασύρει τελικώς προς τα έξω το τραχειοβρογχικό περιεχόμενο. Τα προσαγωγά ερεθίσματα φθάνουν σε περιοχή του προμήκους του εγκεφάλου που αναφέρεται ως κέντρο του βήχα. Η σημασία του βήχα ως φυσιολογικό αντανακλαστικό αλλά και σύμπτωμα νοσημάτων είχε αναγνωριστεί από πολύ παλιά. Αναλυτικές αναφορές στον βήχα έχει κάνει ο Ιπποκράτης.

Ο βήχας είναι περιστασιακό σύμπτωμα σε φυσιολογικά άτομα. Παρατηρείται συχνά σε ορισμένες γυναίκες κατά την κύηση. Εμφανίζεται οξέως κατά την διαδρομή απλών ιογενών λοιμώξεων, οπότε διαρκεί συχνά λίγο. Στις περιπτώσεις αυτές μπορεί να εμφανιστεί παρατεταμένος ερεθισμός του τραχειοβρογχικού δένδρου από τον ιό και ο βήχας μετά την ίωση να παραταθεί ακόμα και επί ένα μήνα. Ο βήχας δεν είναι πάντοτε αθώος όταν εμφανίζεται οξέως, διότι μπορεί να οφείλεται σε πνευμονία ή σε υποκείμενη νόσο που τον πυροδοτεί εύκολα όπως είναι η αλλεργία, η καρδιακή ανεπάρκεια, το άσθμα.
Ο χρόνιος βήχας που επιμένει και διαρκεί πάνω από μήνα, οφείλεται πάντα σε παθολογική οργανική βλάβη η βαρύτητα της οποίας ποικίλλει : Μπορεί να προκαλείται από απλές χρόνιες αλλοιώσεις που προκαλούν αντανακλαστικά βήχα, όπως απλές βλάβες του πνεύμονα από το κάπνισμα, χρόνιες διαταραχές του στομάχου, απλές αλλεργικές καταστάσεις, μπορεί όμως να προκαλείται από καρκίνους, καρδιακά νοσήματα, φυματίωση, αποστήματα, ανευρύσματα. Δυστυχώς λόγω της συνήθους σύνδεσης του βήχα με τα απλά σύνδρομα, συχνά ο βήχας αμελείται από τον πάσχοντα ασθενή, οπότε αυτός προσέρχεται καθυστερημένα για ιατρική εξέταση. Είναι σύνηθες για παράδειγμα ο οφειλόμενος σε χρόνια γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση βήχας να μην θεραπεύεται σε πολλά άτομα και περιπτώσεις οισοφαγικού καρκίνου να εξελίσσονται λόγω της βλάβης του οισοφαγικού βλεννογόνου η οποία δεν αποκαθίσταται με την ενδεικνυόμενη αγωγή. Μία δεύτερη συνήθης κακή ελληνική πρακτική είναι η κατανάλωση αμφιβόλου ποιότητας αντιβηχικών σκευασμάτων που καταστέλλουν το ανατανακλαστικό του βήχα. Με τον τρόπο όμως αυτό παρακωλύεται η διαδικασία της απόχρεμψης που είναι ζωτικής σημασίας σε ορισμένες περιπτώσεις.
Ο ίδιος ο βήχας σε υπερευαίσθητα άτομα όταν είναι έντονος μπορεί να προκαλέσει εμετό, ρήξη πνευμονικής κυψελίδας, συγκοπτική κρίση, κάταγμα πλευρών.

( Πληροφορίες – Πηγή ) Το άρθρο έχει συνταχθεί :

Dr. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 2106252770